Een negentiende-eeuwse Ierse wiskundige, sir William Rowan Hamilton, bedacht het volgende probleem: ‘Gegeven een aantal steden (N), met bekende afstanden daartussen, wat is de kortste route waarlangs al deze steden worden bezocht met het terugkeren naar de beginstad?’ Het probleem oogt op het eerste gezicht niet onoplosbaar, maar naarmate het aantal steden groeit, wordt de tijd dat het kost om de oplossing te vinden exponentieel langer. Een efficiëntere manier om een antwoord te berekenen is volgens het genetische algoritme. Deze methode heeft zijn oorsprong in de evolutie en geeft geen exacte oplossingen voor problemen maar benadert deze in grote mate. Hoe dit in de natuur werkt en kan worden toegepast op het handelsreizigersprobleem wordt nauwgezet uitgelegd in het volgende artikel van Mark Kooijman.
Mark Kooijman studeert momenteel af in scheikunde aan de Universiteit Utrecht.
Read moreIn exacte wetenschappen is het bij het zoeken naar oplossingen vaak handig om eerst te kijken naar de oplossingen die er in de natuur voor vergelijkbare problemen zijn gevormd. Aan de andere kant kan het bij het toetsen van hypotheses over de natuur handig zijn om de natuur eerst na te bouwen. Op deze manier wordt met behulp van de artificiële intelligentie veel vooruitgang geboekt op het gebied van evolutie (zie hierover het artikel van Mark Kooijman in ditzelfde nummer). Maar tegelijkertijd blijkt een evolutionaire methode van berekenen vaak veel efficiënter dan een exacte methode. Ella Keijzer legt in het volgende artikel aan de hand van vele voorbeelden uit op welke manier dit gebeurt en wat hierbij allemaal komt kijken.
Ella Keijzer heeft Cognitieve kunstmatige intelligentie gestudeerd aan de Universiteit Utrecht en volgt tegenwoordig de master Mediatechnology in Leiden.
Read morealle edities
zoeken + vakgebieden
random editie
vorige editie
volgende editie naar boven
Taalgebruik is een typisch menselijke eigenschap. Volgens sommigen is het zelfs deze eigenschap die ons wezenlijk onderscheidt van de rest van het dierenrijk. Wat voor een evolutionair proces heeft het mogelijk gemaakt dat wij wel een taal ontwikkeld hebben en dieren niet? Was dit een langzame ontwikkeling, onderdeel van een meer algemeen adaptief proces, of is er sprake geweest van revolutionaire wending in de ontwikkeling van de menselijke soort? Op deze vraag bestaan uiteenlopende antwoorden. Jelle Zuidema beschrijft hier verschillende mogelijke scenario’s en legt uit hoe we hierover kunnen denken.
Jelle Zuidema is computationeel taalkundige, met speciale interesse in taalevolutie en taalverwerving. Hij studeerde kunstmatige intelligentie in Utrecht en promoveerde in 2005 aan de universiteit van Edinburgh in Schotland. Sinds 2004 werkt hij aan de Universiteit van Amsterdam aan onderzoek naar het automatisch leren van grammatica. Recentelijk ontving hij een Veni-beurs, voor onderzoek naar het automatisch ontdekken van grammaticaregels in (kinder)taal, vogelzang en communicatie van andere diersoorten. Hij geeft ook onderwijs in de master Logic en de master Cognitive science.
Read moreIn een eerder artikel in BLIND! (nummer 2) betoogde Annemie Ploeger dat de evolutionaire psychologie een eenzijdig beeld geeft van de stand van zaken in de evolutionaire biologie. De waarde van de evolutionaire ontwikkelingsbiologie voor de evolutionaire psychologie zou onderschat worden. In het huidige artikel beschrijft zij een concrete toepassing van kennis uit de evolutionaire ontwikkelingsbiologie op de psychologie. In hoeverre kan de evolutie van vroege embryonale ontwikkeling iets zeggen over het ontstaan van psychische stoornissen zoals schizofrenie?
Annemie Ploeger studeerde af in psychologie. Zij werkt momenteel aan de Universiteit van Amsterdam aan een proefschrift over de rol die de evolutionaire ontwikkelingsbiologie kan spelen in de ontwikkelingspsychologie. Zij geeft ook onderwijs over evolutionaire psychologie.
Read moreMet de ontdekking van genetische modificatie werd in de wetenschap een nieuwe weg ingeslagen. Het werd mogelijk om zeer gericht veranderingen aan te brengen in organismen. Van genetische modificatie wordt nu zeer frequent gebruikgemaakt en sinds 1994 wordt de methode toegepast in de landbouw en voedselindustrie. Deze toepassing is niet altijd onomstreden geweest, maar met de blik op de toekomst en op de toenemende schaarste van middelen is de weerstand afgenomen. Het leek erop dat genetisch gemodificeerde gewassen hiervoor een oplossing konden bieden. Het woord duurzaamheid was hierbij het toverwoord en werd genoemd zodra er een onderzoek of toepassing op dit gebied ter sprake kwam. Het is een containerbegrip geworden dat zeer buigzaam is gebleken. Om onderzoek op een goede manier te richten op duurzaamheid is het van belang dat er duidelijkheid in de definitie komt.
Jeroen Melief is afgestudeerd als Medisch bioloog aan de Universiteit van Amsterdam. Hij heeft een afstudeeronderzoek gedaan naar de mogelijkheden van groene genetica voor duurzame ontwikkeling.
Read moreVroeg of laat vraag je het je af: hoe is ons heelal ontstaan? Wetenschappers zijn al sinds mensenheugenis op zoek naar een antwoord op deze vraag. In dit artikel analyseren Iris Groen en Sjoert van Velzen drie theorieën over het ontstaan van ons heelal. Naast de theorieën van de wetenschappers Leonard Susskind en Lee Smolin bespreken ze ook de theorie van Intelligent Design, die ervan uitgaat dat er een ontwerper aan het werk is geweest. Op het niveau van de evolutietheorie is Intelligent Design niet meer serieus te nemen. Is dit in de kosmologie ook zo?
Iris Groen en Sjoert van Velzen hebben afgelopen jaar hun bachelor Bèta-gamma aan de Universiteit van Amsterdam afgerond. Groen doet daar momenteel de research master Cognitive science en de master Wetenschapsfilosofie. Van Velzen doet een master Particle physics en een master Astrophysics aan dezelfde universiteit. Dit artikel is eerder verschenen in het februarinummer van De Gids in 2007.
Read moreDat Charles Darwin met de introductie van zijn evolutietheorie grote veranderingen teweeg heeft gebracht in het wetenschappelijk denken is algemeen bekend. Minder weten we over hoe zijn boek toentertijd werd ontvangen. Omdat we weten dat de evolutietheorie tot op de dag van vandaag controversieel is, is het wellicht verleidelijk te denken dat het publiek in die tijd, wellicht onder invloed van de kerk, niet klaar was voor zijn werk. Dit beeld is echter onjuist: ook in die tijd waren er mensen buiten de Britse wetenschappelijke upperclass die overtuigd werden door Darwins evolutietheorie. Een voorbeeld hiervan was de Nederlander Hartogh Heijs van Zouteveen, die niet alleen vertalingen van Darwins werk verzorgde, maar zijn theorie ook op andere gebieden trachtte toe te passen en te verspreiden. Aan de hand van zijn gepubliceerde werk bespreekt Menno Wiegman hier hoe Hartogh Heijs te werk ging, welke obstakels hij op zijn weg tegenkwam en hoe hij heeft bijgedragen aan de verspreiding van Darwins ideeën.
Read moreSommige mensen zweren bij een kopje koffie om de effecten van alcohol tegen te gaan. De cafeïne in de koffie zou ervoor zorgen dat je weer wat scherper wordt. Is dit een fabel of een feit? Hier proberen dr. Jan Snel, drs. Zoë Tieges en prof. dr. Richard Ridderinkhof achter te komen in een overzicht van onderzoek naar het effect van cafeïne op alcohol.
Read moreIn dit artikel wordt boer Reindert Kuiper geïnterviewd over biologisch-dynamische landbouw. Hij vertelt waarom hij voor deze manier van landbouw gekozen heeft en wat er allemaal bij komt kijken. Dit interview is een verkorte versie van een hoofdstuk uit Op het land, boeren en natuur, een bundeling gesprekken met boeren over de wijze waarop zij aan natuur- en landschapszorg doen.
Read moreEthiek is een vakgebied binnen de filosofie, maar het heeft ook sterke raakvlakken met de biologie. Johan Braeckman vertelt in de interdisciplinaire honoursmodule ‘Ethiek van DNA tot 9/11’ hoe filosofie en biologie elk eigen beschrijvingen en verklaringen geven van moraliteit. Immanuel Kant heeft een rationeel argument, Robert Trivers een evolutionair-biologisch argument en Charles Darwin een taalkundig argument. Hanneke Posthumus volgde het eerste college van de module en schreef een collegeverslag. Zij studeert aan de Universiteit van Amsterdam en volgt de bacheloropleiding Gedrag en same
Read more