Ruslands toekomst tussen dictatuur en democratie

Na acht jaar te hebben geregeerd moet Vladimir Poetin aftreden als president van Rusland. Zijn opvolger is inmiddels gekozen in de persoon van vice-premier Medvedev. Poetins jaren als president brachten stabiliteit en economische groei, maar kenmerkten zich ook door bijvoorbeeld onderdrukking van de persvrijheid en hard optreden tegen oppositie. Door dit soort fascistische praktijken is de vraag gerezen of Poetin ook daadwerkelijk zijn macht zal overdragen aan Medvedev, of dat hij achter de schermen blijft regeren. Daarmee komt ook ter sprake in hoeverre Rusland eigenlijk een democratie is.

Max Bader is promovendus aan de afdeling Europese Studies van de Universiteit van Amsterdam en kenner van de landen van de voormalige Sovjet-Unie. Zijn onderzoek gaat over externe invloeden op de ontwikkeling van politieke partijen in Georgië en Oekraïne.

Lees verder

Alleen Max Havelaarkoffie is niet genoeg

Is maatschappelijk verantwoord ondernemen dé nieuwe standaard waaraan bedrijven moeten voldoen? Of is het een leuk modeverschijnsel waarmee het imago van het bedrijf opgepoetst kan worden? In dit artikel laat Elisa Hermanides de kenners beide standpunten toelichten.

Elisa Hermanides is freelance journalist en studeert zowel Cognitive science als Journalistiek en media aan de Universiteit van Amsterdam.

Lees verder

Ultieme getuigenis

Zelfmoordterroristen worden vaak afgeschilderd als irrationele fanatiekelingen waarvan de daden voortkomen uit externe factoren: de zelfmoordterrorist heeft zijn daden niet gekozen, deze zijn een onvermijdelijk gevolg van de psychologische en sociale omstandigheden waarin hij leeft. In dit artikel corrigeert Joo Hee Heidebrink dit beeld door de nadruk te leggen op de agency van de zelfmoordterrorist en te laten zien hoe individuele keuzes kunnen leiden tot een zo verregaande mate van opofferingsgezindheid dat deze de eigen dood tot gevolg heeft.

Lees verder

Criminaliteit als instrument van de macht

Michel Foucault was een Franse filosoof die leefde van 1926 tot 1984. In zijn leven heeft hij vele boeken geschreven waarin hij kernbegrippen zoals waarheid, macht, lust en ‘het zelf’centraal stelde. In het boek Surveiller et Punir beschrijft hij de werking van de criminaliteit en de gevangenis. In een gevangenis wordt volgens hem niet alleen de vrijheid van een veroordeelde ontnomen, maar wordt de veroordeelde ook tot misdadiger gemaakt. Hoewel de gevangenis criminaliteit zou moeten tegengaan, vervallen veel ex-gedetineerden tot recidive. Toch wordt de gevangenis als apparaat aangehouden door de politiek. Dit leidt tot de vraag of de politiek de criminaliteit wel wíl tegengaan of dat zij de criminaliteit juist gebruikt.

Lees verder

Het monopolie op wetenschappelijke onzekerheid

In de vele films en televisieseries over de forensische recherche worden misdaden moeiteloos opgelost met behulp van DNA-bewijs. Met DNA wordt keihard aangetoond of een verdachte schuldig is of niet. Maar in de echte wereld blijkt DNA-bewijs helemaal niet zo zwart-wit. Het bewijs moet worden geïnterpreteerd en hierbij kunnen fouten worden gemaakt. Een bekend en uitgelezen voorbeeld hiervan is de Schiedammer parkmoord waarbij een verdachte onterecht schuldig was bevonden. In dit artikel beschrijft Lonneke van der Velden wat er mis ging in deze zaak en bespreekt zij de vraag wie verantwoordelijk is bij wetenschappelijke onzekerheid over DNA-bewijs.

Lees verder

Organizational discourse in de affaire Lubbers

In wetenschapsgebieden als linguïstiek is het verschijnsel ‘taal’ een onderzoeksobject dat als het ware in isolatie bestudeerd kan worden. Taal is echter eveneens een onmiskenbaar belangrijk onderdeel van de meest alledaagse bezigheden in onze samenleving. Jelle Zoon laat zien dat men invloed kan uitoefenen op het karakter van onze sociale omgeving door taal op een bepaalde manier te gebruiken. Hij heeft onderzocht hoe het gebruik van taal heeft bijgedragen aan de vorming van een bepaalde sociale realiteit rondom de beschuldiging van seksuele intimidatie door Ruud Lubbers. Hierbij onderscheidt hij acht verschillende tekstuele middelen die hebben bijgedragen aan het ontstaan van een ‘mannelijk perspectief’ in de berichtgeving met betrekking tot deze affaire.

Lees verder

Bindende elementen

Je persoonlijke identiteit wordt steeds minder bepaald door je fysieke omgeving alleen. Stephan Okhuijsen geeft in zijn column een creatieve interpretatie van het thema, door te graven in zijn eigen ervaring en te kijken in hoeverre wonen in een stad of land je identiteit bepaalt.

Lees verder

Poldergrenzen

Het Nederlandse platteland biedt plaats aan een grote diversiteit van landschappen met elk hun specifieke uiteenlopende gebruik. Het is om deze reden niet verwonderlijk dat er ook veel uiteenlopende waarden bestaan ten aanzien van dit gebruik, wat tot conflicten tussen verschillende belangengroepen kan leiden. Waar in het stuk van Henk de Haan (eerder in dit nummer) de ontstaansgeschiedenis van deze variëteit aan waarden ten opzichte van het platteland geschetst werd, gaat Wijnand Boonstra hier een stapje verder door mogelijke oplossingen voor dergelijke conflicten te onderzoeken. Zijn waarden ten aanzien van het platteland in de praktijk te verenigen, en zo ja, op welke wijze? Deze vraag staat centraal in het recent verschenen proefschrift van Wijnand Boonstra: Polder Limits: a case study of value-conflicts in Dutch rural land use. In dit artikel analyseert hij de praktijk van waardenconflicthantering vanuit sociologische en filosofische theorie.

Lees verder

Foucault en het kruitvat islam

Foucault schreef in de jaren zeventig dat de islam het gevaar loopt een gigantisch kruitvat voort te brengen. Zijn analyse van de islam is in de huidige samenleving opnieuw interessant. In een reeks artikelen over de islamitische revolutie in Iran laat hij zien wat de invloed van religie kan zijn. Naar aanleiding van haar scriptie schreef Inger Kuin in dit artikel waarom Foucaults ideeën uit de jaren zeventig ons nu weer kunnen helpen bij het begrijpen van fanatieke moslims.

Lees verder

Internationale leerstrategieën

Niet alleen mensen kunnen leren: ook landen kunnen over hun te voeren beleid veel van elkaar opsteken. In dit artikel gaat Daniel Paarlberg dieper in op internationale leerstrategieën en in het bijzonder de door de EU ontwikkelde Open Method of Coordination (OMC), die landen laat leren van succesvolle beleidsmaatregelen in andere landen.

Lees verder