Tijdens mijn verblijf in Israël en Palestina dit jaar heb ik gemerkt dat bij een groot deel van de mensen die ik sprak, zowel Israëli als Palestijnen, totaal geen begrip is voor de gevoelens van de andere zijde. Het zijn landen met ongelofelijk veel fysieke maar vooral ook psychologische muren.
Muur die Palestijns Bethlehem scheidt van Jeruzalem.

Beide groepen leven onder grote stress en angst en voelen zich ontzettend onrechtvaardig behandeld. Door deze stress en angst verdwijnt alle nuance en worden ze gevangenen van hun eigen radicale visies. Ze zien zichzelf en iedereen uit hun directe omgeving als slachtoffer en bestempelen de complete andere zijde als dader.

In Israël en Palestina heb ik veel geleerd over mensen. Ik heb gezien wat extreme omstandigheden met ontzettend aardige en gastvrije mensen kunnen doen. Ik heb geleerd wat het met mij doet.

Het is ontzettend moeilijk om empathisch en genuanceerd te blijven in extreme omstandigheden. Zeker als je vanaf je geboorte in deze angst leeft en geen contact hebt met de ‘andere groep’.
De weg van haat en wraak is makkelijk. De weg van begrip, vergeving en liefde is ontzettend zwaar, toch is dit de enige oplossing. Het is onvoorstelbaar moeilijk maar het is niet onmogelijk.

Palestijns dorp (links) en Israëlische nederzetting (rechts) liggen vlak naast elkaar maar leven volledig gescheiden van elkaar.
Tocht van Joden door de Palestijnse stad Hebron. Israëlische soldaten voorkomen contact met Palestijnen.

Ik heb twee maanden bij de familie Nassar geleefd op hun boerderij nabij Bethlehem. Hun boerderij ligt op een heuvel in de bezette Westelijke Jordaanoever, een gewilde plaats voor een nieuwe nederzetting. Deze familie is ontzettend bijzonder. Ondanks dat ze eigendomspapieren hebben van hun land wordt op alle mogelijke manieren geprobeerd de familie van hun land te verdrijven. Eindeloze durende rechtszaken, geweld, illegale verwoesting van hun bomen zijn enkele voorbeelden wat de familie de afgelopen jaren heeft moeten doorstaan. Ondanks alle tegenslagen blijft de familie hoopvol en liefdevol. Wat er ook gebeurt ‘they refuse to be enemies‘. Ze blijven positief, ontvangen iedereen op hun boerderij en proberen de dialoog levend te houden.
Gefrustreerde Palestijnse taxichauffeur bij checkpoint 300 in Bethlehem. Sinds de bouw van de muur heeft hij bijna geen inkomsten meer.
Daher Nassar, ondanks alles altijd vrolijk en gastvrij

Daher Nassar op zijn boomgaard die in mei verwoest werd door het Israëlische leger.Ammal Nassar (tweede van links) en Daher Nassar (uiterst rechts) zingen samen met gasten en vrijwilligers. Iedereen is welkom op de boerderij.
Bord bij de ingang van de boerderij.