Inter, Author at Inter - Page 16 of 35

Tussen twee wereldbeelden

Wanneer onze voorouders ‘s nachts omhoog keken, zagen ze heel veel onbekende objecten in de hemel: sterren, planeten, de maan. Ze bedachten allerlei theorieën om te verklaren hoe het daarboven nu in elkaar steekt, welke samenkwamen in het boek Almagest van Ptolemaeus. Tussen de vijftiende en zeventiende eeuw kwam men erachter dat er veel meer aan de hand was dan dit boek verklaarde. Er werden nieuwe objecten ontdekt en de hemel gedroeg zich toch niet zoals Prolemaeus beschreef. Er kwamen nieuwe ideeën, die uiteindelijk leidden tot het boek Principia van Isaac Newton. In dit artikel beschrijft Gerard van den Akker aan de hand van drie belangrijke werken de overgang van het oude wereldbeeld, waar alles om de Aarde heen draait, naar het nieuwe, waar de planeten juist om de zon draaien.

De economische toekomst is onbekend

Er bestaat een diep geloof in de wetenschap, dat we over alle fenomenen alles precies te weten kunnen komen, en dat die kennis exact en zeker is. Misschien lukt ons dat nog niet vandaag, maar we gaan er vanuit dat dat ons wel in de nabije toekomst lukt. Dat geloof heet determinisme en de astronomie staat hiervoor model. Echter economie is geen astronomie. Maar dat betekent niet dat economie dan beter met astrologie vergeleken kan worden. Marcel Boumans laat zien dat het deterministische model van verklaren niet het ideale model voor alle wetenschappen is. Zo schiet het determinisme met haar aannames en voorwaarden tekort bij het doen van economische voorspellingen: er zijn simpelweg teveel onbekenden. Er is behoefte aan een ander soort wetenschappelijke aanpak.

Macht en het menselijk lichaam

De Amerikaanse kunstenaar en fotograaf Camilo Cruz noemt zichzelf ‘bureaucracy artist’. Als werknemer van de rechtbank van Los Angeles observeert hij de werking van de uitvoerende macht van achter de schermen. Buiten werktijden gebruikt hij als fotograaf de rechtbank als decor om portretten te maken. Zijn foto’s gaan over de macht van het Amerikaanse rechtssysteem en de onmacht van de gewone burger ten opzichte van de rechtsstaat.

In de begeleidende tekst gaat Cruz dieper in op de gedachte die ten grondslag ligt aan deze beeldreportage: Foucaults idee dat macht de mens fysiek beïnvloed.

De Artistieke Wending

De onmacht van deskundigen om de crisis te bezweren komt voort uit een deficiënte benadering van de problemen. Volgens kunstenaar en filosofe Tine Wilde is een Artistieke Wending nodig om complexe vraagstukken zoals de crisis op te kunnen lossen. In dit artikel pleit zij voor het toepassen van de intuïtieve aanpak die filosofen en kunstenaars hanteren, ‘vertraagd onbewust nadenken’. In deze houding ligt de macht vervat, waarover in principe ieder van ons kan beschikken. Dit is een indirecte macht, die langer nodig heeft om zich in een ongelofelijk complexe wereld te laten gelden, maar uiteindelijk veel ‘sterker’ en duurzamer is.

Hoe vrij zijn wij?

In deze editie over macht en onmacht mag een artikel over onze eigen macht niet ontbreken. Want hoeveel macht hebben wij nou eigenlijk over ons eigen handelen? En hoe vrij zijn onze keuzes? In dit artikel wordt het antwoord op deze vragen gezocht aan de hand van verschillende disciplines, zoals de hersenwetenschap, theologie en filosofie.

Vijftig tinten gender

De literaire zomerhit van 2012 is een ongewoon boek: Vijftig tinten grijs van de Britse auteur E.L. James beschrijft de machtsverhoudingen binnen een sadomasochistische seksuele relatie. In dit artikel wordt de machtsrelatie tussen de studente Anastasia en de zakenman Christian Grey, de hoofdpersonen van Fifty shades of Grey, kritisch geanalyseerd. Ook wordt de vraag hoe zo’n ongebruikelijk boek een wereldwijde bestseller kon worden beantwoord.

Het isolement van de Gazastrook

De Gazastrook is afhankelijk van Israël bij het voorzien in voorraden, werkgelegenheid en energie, en staat zo onder de macht van Israël. Dit gebrek aan autoriteit van Gaza leidt vooral tot afhankelijkheid bij het maken van economische beslissingen en het opbouwen van ontwikkeling en welvaart op de lange termijn. Hoe deze machtssituatie heeft kunnen ontstaan en welke rol het economische en politieke beleid dat gevoerd wordt hierbij speelt, wordt duidelijk uit deze analyse over de situatie en de gevolgen van ‘het dieet van de Gazastrook’.

Column: Man en macht

Ons hele leven wordt beheerst door macht. Politiek, economie en sport; het gaat allemaal om concurrentie en de beste zijn. Hoe uit dit zich in de samenleving? En wat is de biologische verklaring achter deze fenomenen? Wim Ghijsen heeft het antwoord.

Het onbekende in de wiskunde

Wat is het onbekende in de wiskunde? En hoe ga je daar mee om? Worden bepaalde concepten bedacht of ontdekt? Het antwoord op deze en andere vragen wordt in dit artikel gezocht. Zo wordt er bijvoorbeeld aandacht besteed aan de i en de x in vergelijkingen. Tot slot wordt er een uitstapje gemaakt naar de kansrekening.

Column: Balen! De bangalijsten weer op hun retour

Eind maart 2012 was er ineens grote ophef over de zogenaamde bangalijsten. Dit nieuwe, online fenomeen was reden voor grote media-aandacht. In deze column wordt besproken of al deze ophef wel terecht is en of er wel sprake is van een probleem dat diep in onze samenleving zit.