De tragische paradox der driften

Seksueel verlangen brengt een tweestrijdigheid in de mens naar boven: enerzijds wil hij zich overgeven aan zijn verlangens, terwijl hij anderzijds zijn eigen driften de baas wil zijn. De door Racine bewerkte versie van Phèdre toont op een diepgaande manier deze innerlijke strijd, in het personage van Hippolyte, die zich op krampachtige wijze afkeert van zijn seksuele verlangens. Aan de hand van deze tragedie analyseert Marianne Mann de paradoxale aard van de mens en zijn driften.

Lees verder

Het mysterie van de seksuele aantrekkelijkheid

Wie heeft zich nog nooit laten verleiden? Door die mooie jongen in de Italiaanse discotheek, de knappe vrouw in haar eentje aan de bar, de verkoper die zo leuk lacht, of het leuke meisje in bikini, aan het volleyballen op het strand? Iedereen voelt wel eens de kracht van de erotische aantrekking. Maar wat is het dat ons verleidt? Waarom verschijnt iemand uit de ‘grijze stoet’ van mogelijke partners als erotisch aantrekkelijk en een ander niet.

Lees verder

Between différance and hyper-reality

De ruimte in een postmoderne stad wordt ingevuld onder invloed van consumptie patronen van de mens. Daar waar de producten, het gemak en het plezier zijn, woont de stadsmens. Datgene wat geconsumeerd wordt echter, heeft haar waarde niet meer in zijn functionaliteit of realiteitszin, maar in haar betekenis. We kopen producten om hun begerenswaardige allure, om datgene wat het product en daarmee de koper van waarde maakt. Maar in een zich snel ontwikkelende cultuur waarin “life is art” een gebezigde term lijkt, raken betekenissen en hun referenten snel in de uitverkoop. Ook deze snelle betekeniswisseling is terug te vinden in het uiterlijk van de stad. Mark van Ostaijen analyseert dit gegeven aan de hand van het voornaamste voorbeeld van de postmoderne stad: Los Angeles.

Mark van Ostaijen heeft een bachelor Vrijetijdswetenschappen en de master Leisure studies afgerond aan de Universiteit van Tilburg. Hij doet nu een interuniversitair georganiseerde master, het Programme in European Urban Cultures, waarvan de Universiteit van Tilburg een van de deelnemers is.

Lees verder

Stedenbouw en staatscontrole

De staat heeft een heel arsenaal aan middelen om controle te houden over de stedelijke ruimte. De laatste decennia heeft ze echter stedelijke vernieuwing steeds meer aan de markt over gelaten. Dit zorgde enerzijds tot enkele grote successen, maar leidde anderzijds tot de verwaarlozing van commercieel oninteressante buitenwijken. De gevolgen drongen zich op toen in 2005 in vele Franse voorsteden rellen uitbraken. Dit artikel beschouwt aan de hand van deze rellen de rol van de staat, en hoe zij stedenbouw gebruikt om de samenleving te beheersen.

Joost Lauppe studeert architectuur en civiele techniek aan de Technische Universiteit Delft.

Lees verder

Notities over publieke ruimte

In onze samenleving hebben we het vaak over de ‘publieke ruimte’ enerzijds en de ‘private ruimte’ anderzijds. Een veelgehoorde opvatting is dat het private alles bevat wat niet publiek is, en dat het publieke alles bevat wat niet privaat is. In dit artikel behandelt Rudi Visker een alternatieve opvatting en verkent hij de gevolgen die deze opvatting heeft voor het individu en de samenleving.

Rudi Visker is hoogleraar Hedendaagse wijsbegeerte aan het Hoger Instituut Wijsbegeerte van de Katholieke Universiteit Leuven.

Lees verder

Column: Verwondering over sciencefiction

Het literaire genre van de sciencefiction draait om de verwondering over technologie. Tegenwoordig echter is de technologische ontwikkeling niet meer iets verwonderlijks, maar een vanzelfsprekend onderdeel van het dagelijks leven. Echte sciencefiction wordt dan ook niet meer gemaakt, maar alleen nog verhalen die opgeleukt worden met ruimtepakken en spaceshuttles. We zullen op zoek moeten gaan naar een nieuwe vorm van literatuur die ons op de toekomst kan voorbereiden.

Jürgen Snoeren is als uitgever werkzaam bij uitgeverij Mynx, voorheen uitgeverij M. Zelf schrijft hij korte verhalen en heeft in 2002, 2004 en 2006 gejureerd bij de Paul Harlandprijs, de wedstrijd voor korte, Nederlandstalige sciencefiction- en fantasyverhalen.

Lees verder

Ruimte en feng shui

Feng shui is een Chinese filosofie van meer dan 4000 jaar oud die leert hoe de omgeving het menselijk welzijn kan beïnvloeden. Door een ruimte volgens de leer van feng shui in te richten zal er harmonie ontstaan, zodat de relatie tussen de mens en zijn leefomgeving zal worden bevorderd. Tegenwoordig wordt deze leer nog steeds toegepast in de hedendaagse architectuur. Nina Elshof beschrijft in dit artikel de geschiedenis van feng shui en het belang van het bestaan in de toekomst waarbij ze gebruik maakt van concrete voorbeelden in zowel de binnenhuis inrichting als de bouwkundige architectuur.

Nina Elshof heeft sinds 1995 een eigen adviesbedrijf. Zij heeft zich gespecialiseerd in persoonlijke woonadviezen en maakt daarbij onder andere gebruik van feng shui. Ze deed onderzoek naar de geomantische ontstaansgeschiedenis van Den Haag en ontwierp o.a. een ‘stille’ ruimte in het provinciehuis Den Bosch.

Lees verder

Flaming a debate

De Olympische Spelen in Beijing waren met stip het grootste mediaspektakel van dit jaar. De journalistieke verslaggeving ervan ging lang niet altijd over sport, maar ook over mensenrechten, demonstraties en nationalisme. In dit artikel wordt de verslaggeving van de aanloop naar de Spelen besproken, waarbij de weergave door verscheidene omroepen en mediakanalen van de gebeurtenissen rondom de overdracht van de Olympische vlam met elkaar worden vergeleken. De symboliek van de Olympische vlam en de veelheid meningen die eraan toegekend worden zijn volgens deze auteurs kenmerkend voor het huidig mediatijdperk, waarin symboliek en representaties alomtegenwoordig, maar toch vluchtig zijn, en ‘realiteit’ in toenemende mate een relatief begrip is.

Lees verder

Iets uit het niets

Het woord vacuüm stamt af van het Latijn en betekent ‘leeg’. Omdat het vacuüm geen materie bevat dat informatie kan overdragen, zouden we kunnen zeggen dat dit begrip exact tegenovergesteld is aan een medium. Toch kan ook het vacuüm dienen als een transmissiemedium en wel voor elektromagnetische straling zoals licht en radiogolven. Vooral de doorlating van de achtergrondstraling, straling die terug gaat tot aan de oerknal, kan ons veel leren over het ontstaan van het heelal.

Lees verder

Het overbrengen van ideeën

Internet, kranten, tijdschriften, onderwijs, politiek en ook wetenschap bestaan allemaal bij gratie van de terechte aanname dat het mogelijk is om ideeën, bevindingen en meningen over te brengen van het ene individu op het andere. Deze mogelijkheid vereist een mechanisme waarmee bijvoorbeeld een idee van het ene individu te vergelijken is met een idee van een ander individu en waarmee deze twee ideeën als hetzelfde of verschillend kunnen worden gekarakteriseerd. De vanzelfsprekendheid waarmee individuen gebruik maken van dit mechanisme overschaduwt vragen met betrekking tot de precieze werking ervan.

Lees verder