Column: Hufterverschrikker

De buurt van Pepijn Koolen wordt bevolkt en beklad door een groep bijdehante kraaien. Hoe komt het dat die vogels steeds brutaler worden? Irritaties, hooligans en hufterverschrikkers in een stads moestuintje.

Read more

Zien met je oren

Blinden hun zicht terug geven, al is het voor een deel, doet nog het meest denken aan sciencefiction. Hoewel de recent ontwikkelde technologie van oogimplantaten en chirurgische ingrepen in sommige gevallen een uitkomst kan bieden, is het voor veel blinden nog wachten op een echte doorbraak. Al in 1992 ontwikkelde een Nederlandse natuurkundige een vrij revolutionair systeem genaamd The vOICe. Dit systeem maakt het mogelijk een visuele gewaarwording te creëren van de omgeving door gebruik te maken van de oren. Nu, bijna twee decennia later, loopt er nog vrijwel geen blinde gebruiker rond met dit systeem en rijst de vraag waarom dit idee nog niet is doorgebroken.

Read more

Disgust and Vaginismus

Vrouwen met de seksuele stoornis vaginisme hebben een zodanige afkeer van seks dat de gespierde wand van de vagina zeer sterk kan samentrekken. Deze samentrekking is zo krachtig dat penetratie, zelfs het inbrengen van een tampon, bijna onmogelijk wordt. In dit artikel zet Charmaine Borg de hypothese uiteen dat deze bijzondere afkeer van seks sterk verband houdt met de emotie ‘walging’.

Read more

Het mysterie van de seksuele aantrekkelijkheid

Wie heeft zich nog nooit laten verleiden? Door die mooie jongen in de Italiaanse discotheek, de knappe vrouw in haar eentje aan de bar, de verkoper die zo leuk lacht, of het leuke meisje in bikini, aan het volleyballen op het strand? Iedereen voelt wel eens de kracht van de erotische aantrekking. Maar wat is het dat ons verleidt? Waarom verschijnt iemand uit de ‘grijze stoet’ van mogelijke partners als erotisch aantrekkelijk en een ander niet.

Read more

Wie alleen zijn eigen vak kent, kent ook dit niet

Bart van Heerikhuizen hield op de bijeenkomst waarbij de nieuwe site van Blind gelanceerd werd een toespraak. Het was een inspirerend verhaal over razernij op ‘Het schuchter rendez-vous’, de zin van het staan in de schoenen van de ander en de ‘prettige wetenschappelijke duizeligheid’ die daarbij kan worden ervaren. Een schriftelijke versie hiervan wordt u niet onthouden.

Read more

Wat zal de toekomst brengen: opwarming of afkoeling?

De klimaatverandering behoeft eigenlijk geen introductie meer. Er wordt al zoveel over gezegd en geschreven in de media, vooral sinds Al Gore’s An Incovenient Truth, dat iedereen nu wel weet dat we met een wereldwijd probleem te maken hebben. De politiek heeft dit punt dan ook hoog op de agenda staan: er wordt druk gezocht naar oplossingen en er worden veel milieubesparende maatregelen getroffen.

Alle aandacht van de media en de politiek gaat echter uit naar maar één visie op de klimaatverandering: naar die van Al Gore en het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), die wellicht helemaal niet juist is. Naar wetenschappers die menen dat de klimaatveranderingen allemaal wel meevallen en dat de mens hier überhaupt weinig invloed op heeft, wordt niet geluisterd. Hans Labohm doet dit wel en heeft naar aanleiding van deze onderbelichte kant een betoog geschreven tegen geldverspillende maatregelen om de klimaatverandering tegen te gaan.

Hans Labohm is onafhankelijk econoom en auteur. Samen met Dick Thoenes en Simon Rozendaal is hij coauteur van: Man-Made Global Warming: Unravelling a Dogma. Hij is ‘expert reviewer’ van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC).

Read more

Wat doen die nieuwe hersencellen daar?

Lang is er gedacht dat de mens geboren wordt met een hoeveelheid hersencellen waar hij het de rest van zijn leven mee moet doen. Hersencellen zouden zich namelijk niet kunnen delen of vernieuwen. Bij schade is het dan jammer maar helaas, er is niet veel aan te doen. Recent is echter gebleken dat dit beeld niet klopt. Hercencellen kunnen zich toch delen en de hieruit ontstane nieuwe cellen kunnen zich ontwikkelen tot volwassen hersencellen. Dit proces wordt adulte neurogenese genoemd.

In dit artikel wordt de kennis die op dit moment bestaat over adulte neurogenese besproken. Ook wordt er ingegaan op mogelijkheden voor de toekomst. Is er hoop voor mensen met hersenziektes zoals depressie, dementie en Parkinson?

Read more

Schoonheid minder ongrijpbaar dan gedacht

Over de vraag waarom wij bepaalde dingen mooi of juist lelijk vinden, wordt al eeuwenlang gedebatteerd. Door recente ontwikkelingen in de neurowetenschap is het mogelijk geworden om te onderzoeken welke hersenprocessen bij de ervaring van schoonheid betrokken zijn. Het nieuwe vakgebied dat uit deze ontwikkelingen ontstaan is, neuro-esthetiek genoemd, probeert te verklaren hoe en waarom een dergelijke ervaring tot stand komt. Elise Seip laat zien tot welke inzichten over schoonheid onderzoekers in deze spannende nieuwe wetenschappelijke discipline lijken te komen, waarbij eveneens duidelijk wordt in welke mate evolutionaire verklaringen van toepassing kunnen zijn op een ‘abstracte’ ervaring als schoonheid.

Elise Seip studeerde psychologie aan de Universiteit van Amsterdam. In 2007 behaalde zij aan diezelfde universiteit een master Cognitieve Science.

Read more

Biopsychologische determinanten van antisociaal en crimineel gedrag

In het publieke domein is de biologische achtergrond van crimineel gedrag een gevoelig onderwerp. Binnen de wetenschap wordt hier echter volop onderzoek naar gedaan. Liever spreekt men overigens over biopsychologische factoren die tot crimineel en/of antisociaal gedrag leiden, omdat juist uit biopsychologisch onderzoek blijkt dat omgevingsfactoren een significante rol spelen bij het ontstaan van dergelijk gedrag. De Vente en Michon presenteren een overzicht van huidige kennis op dit gebied, waarbij zij betogen dat inzicht in de biopsychologische basis van crimineel gedrag van fundamenteel belang is voor de ontwikkeling van therapie en interventiemogelijkheden.

Read more

Het monopolie op wetenschappelijke onzekerheid

In de vele films en televisieseries over de forensische recherche worden misdaden moeiteloos opgelost met behulp van DNA-bewijs. Met DNA wordt keihard aangetoond of een verdachte schuldig is of niet. Maar in de echte wereld blijkt DNA-bewijs helemaal niet zo zwart-wit. Het bewijs moet worden geïnterpreteerd en hierbij kunnen fouten worden gemaakt. Een bekend en uitgelezen voorbeeld hiervan is de Schiedammer parkmoord waarbij een verdachte onterecht schuldig was bevonden. In dit artikel beschrijft Lonneke van der Velden wat er mis ging in deze zaak en bespreekt zij de vraag wie verantwoordelijk is bij wetenschappelijke onzekerheid over DNA-bewijs.

Read more