J.M. Coetzee kreeg in 2003 de Nobelprijs voor literatuur met zijn omstreden boek Disgrace. De Zuid-Afrikaanse regering veroordeelde het als ‘racisme in de media’ vanwege Coetzee’s kritiek op het heersende bestel en de ‘nieuwe apartheid’. In dit artikel behandelt Hermanides het verhaal en de thematiek van Disgrace en legt aan de hand van de Zuid-Afrikaanse geschiedenis uit waarom juist dit boek zo belangrijk is.
Frantz Fanon heeft een politieke bevrijdingstheorie ontwikkeld, die gebaseerd is op psychiatrisch onderzoek bij Antillianen in Frankrijk. Hierin verwerpt Fanon het kolonialisme en verheerlijkt hij geweld, waarmee hij nogal wat stof deed opwaaien in het Frankrijk van de jaren zestig. In dit artikel analyseert Marcel Maussen Fanon’s theorie in het licht van de Frans-Algerijnse verhoudingen.
Er zijn dagen dat koken er gewoon niet van komt. Wat doet de Nederlander in zo’n geval? Hij koopt een diepvriesmaaltijd, bestelt een pizza of…hij haalt een portie bami met saté bij de Chinees op de hoek. Maar hoe ‘Chinees’ is dit eten eigenlijk? Waar komen al die Chinese restaurants vandaan? En hoe is dit exotische eten ingeburgerd geraakt in de aardappeletende lage landen? In dit artikel bespreekt Tristan Mostert de antwoorden op deze en andere vragen over de geschiedenis van Chinees-Indisch eten in Nederland.
Welk rol zou kunst kunnen vervullen binnen de wetenschap? In dit artikel onderzoekt Tine Wilde hoe de verbeelding ons kan helpen om complexe problemen inzichtelijk te maken. Ze betoogt daarmee een interdisciplinaire samenwerking tussen kunst, wetenschap en filosofie.
Zijn gedichten ouderwets? Thomas Vaessens laat zien wat de invloed van internet is op de hedendaagse dichtkunst. Met nieuwe communicatiemogelijkheden ontstaan er ook nieuwe mogelijkheden in de wereld van de poëzie wat betreft hun vorm, het type gedicht, de presentatie en de marketing.
Als de samenleving in toenemende mate uit individuen bestaat, wat hebben mensen dan nog gemeenschappelijk? En hoe ziet samenleven er dan uit? Lotje Mertens en Albert Jan Kruiter gebruiken de films die zij zagen op het International Filmfestival Rotterdam in 2005 bij hun analyse van de hedendaagse samenleving.
In dit artikel gaan Berezhnoy, Postma en Van den Herik in op de vraag hoe computers een kunstkenner kunnen ondersteunen bij de beoordeling van schilderijen, bijvoorbeeld om ‘vroege’ en ‘late’ werken van een kunstenaar te onderscheiden of een vervalsing te herkennen. De auteurs doen dit aan de hand van hun eigen onderzoek naar de werken van Vincent van Gogh.
De localisatie van creativiteit in de hersenen is nog grotendeels onontgonnen terrein. In dit artikel behandelt Elisa Hermanides de huidige psychobiologische inzichten aangaande creativiteit en de hersenen en de psychologische en biologische kenmerken die voor een kunstenaar van belang zijn.
Hoe komt het dat mensen kippenvel krijgen bij het luisteren naar bepaalde muziek? Aan de hand van dit en enkele andere voorbeelden legt Ivar Hagendoorn uit hoe de wetenschap inzicht kan verschaffen in vragen die betrekking hebben op kunst.
Welke muziek is spannend? Is dat alleen maar een kwestie van smaak? Henkjan Honing bespreekt in dit artikel hoe het gebruik van psychologische analyse en computermodellen tot nieuwe inzichten kan leiden in de muziekwetenschap. Dit onderzoek richt zich onder andere op de vraag welke muziek door mensen interessant gevonden wordt en waarom sommige stukken muziek spannender zijn dan andere.