Het ezelsproces

By Inter

Godslastering klinkt als een vergrijp dat na de Tweede Wereldoorlog binnen het christendom niet meer serieus is genomen. Niets is minder waar. In 1966 schreef Gerard van het Reve een expliciete scène over God als ezel in een erotische scène. Van het Reve wilde zich zuiveren van de kritiek van Tweede Kamerlid Van Dis (SGP) dat hij een godslasteraar zou zijn. Het kwam tot een tenlastelegging. In dit artikel analyseert Inge van der Bijl het verloop van deze rechtzaak, in het bijzonder het geruchtmakende hoger beroep.

Seks en de wet

By Inter

Seks associëren we niet direct met criminaliteit. Een duik in onze wetboeken laat echter zien dat er flink wat wetgeving over seksueel gedrag te vinden is. Het betreft niet enkel strafrechtelijke maatregelen bij verkrachting en kinderporno, maar ook regels over ‘schunnige boekjes’. Gert Hekma laat aan de hand van een historisch overzicht zien dat wetgeving rondom seks een fenomeen van alle tijden is. Hij betoogt niettemin dat vrijwel alle wetgeving in dit domein onzinnig en overbodig is en plaats zou moeten maken voor een alternatief beleid waarin seksuele politiek en seksueel burgerschap een belangrijk deel uitmaken van onderwijs en samenleving.

Criminaliteit als instrument van de macht

By Inter

Michel Foucault was een Franse filosoof die leefde van 1926 tot 1984. In zijn leven heeft hij vele boeken geschreven waarin hij kernbegrippen zoals waarheid, macht, lust en ‘het zelf’centraal stelde. In het boek Surveiller et Punir beschrijft hij de werking van de criminaliteit en de gevangenis. In een gevangenis wordt volgens hem niet alleen de vrijheid van een veroordeelde ontnomen, maar wordt de veroordeelde ook tot misdadiger gemaakt. Hoewel de gevangenis criminaliteit zou moeten tegengaan, vervallen veel ex-gedetineerden tot recidive. Toch wordt de gevangenis als apparaat aangehouden door de politiek. Dit leidt tot de vraag of de politiek de criminaliteit wel wíl tegengaan of dat zij de criminaliteit juist gebruikt.

Het monopolie op wetenschappelijke onzekerheid

By Inter

In de vele films en televisieseries over de forensische recherche worden misdaden moeiteloos opgelost met behulp van DNA-bewijs. Met DNA wordt keihard aangetoond of een verdachte schuldig is of niet. Maar in de echte wereld blijkt DNA-bewijs helemaal niet zo zwart-wit. Het bewijs moet worden geïnterpreteerd en hierbij kunnen fouten worden gemaakt. Een bekend en uitgelezen voorbeeld hiervan is de Schiedammer parkmoord waarbij een verdachte onterecht schuldig was bevonden. In dit artikel beschrijft Lonneke van der Velden wat er mis ging in deze zaak en bespreekt zij de vraag wie verantwoordelijk is bij wetenschappelijke onzekerheid over DNA-bewijs.

Interview: De strijd van de illegale graffitispuiter om de vereeuwiging van zijn naam

By Inter

Het spuiten van graffiti gaat niet alleen om de kick, het is onderdeel van een bepaalde levensstijl. Hoe groter de kans dat je gepakt wordt, des te meer respect dwing je af bij andere graffitikunstenaars. Wat geeft het voor gevoel om ‘s nachts een trein te bespuiten? En hoe verloopt het politieonderzoek naar de daders? In dit artikel geeft Diane Romashuk een beeld van een groep Nederlandse graffitispuiters.

Genetische algoritmen en het handelsreizigersprobleem

By Inter

Een negentiende-eeuwse Ierse wiskundige, sir William Rowan Hamilton, bedacht het volgende probleem: ‘Gegeven een aantal steden (N), met bekende afstanden daartussen, wat is de kortste route waarlangs al deze steden worden bezocht met het terugkeren naar de beginstad?’ Het probleem oogt op het eerste gezicht niet onoplosbaar, maar naarmate het aantal steden groeit, wordt de tijd dat het kost om de oplossing te vinden exponentieel langer. Een efficiëntere manier om een antwoord te berekenen is volgens het genetische algoritme. Deze methode heeft zijn oorsprong in de evolutie en geeft geen exacte oplossingen voor problemen maar benadert deze in grote mate. Hoe dit in de natuur werkt en kan worden toegepast op het handelsreizigersprobleem wordt nauwgezet uitgelegd in het volgende artikel van Mark Kooijman.

Mark Kooijman studeert momenteel af in scheikunde aan de Universiteit Utrecht.

Emergentie, evolutie en revolutie in Artificial life

By Inter

In exacte wetenschappen is het bij het zoeken naar oplossingen vaak handig om eerst te kijken naar de oplossingen die er in de natuur voor vergelijkbare problemen zijn gevormd. Aan de andere kant kan het bij het toetsen van hypotheses over de natuur handig zijn om de natuur eerst na te bouwen. Op deze manier wordt met behulp van de artificiële intelligentie veel vooruitgang geboekt op het gebied van evolutie (zie hierover het artikel van Mark Kooijman in ditzelfde nummer). Maar tegelijkertijd blijkt een evolutionaire methode van berekenen vaak veel efficiënter dan een exacte methode. Ella Keijzer legt in het volgende artikel aan de hand van vele voorbeelden uit op welke manier dit gebeurt en wat hierbij allemaal komt kijken.

Ella Keijzer heeft Cognitieve kunstmatige intelligentie gestudeerd aan de Universiteit Utrecht en volgt tegenwoordig de master Mediatechnology in Leiden.

Che! Een commerciële revolutie

By Inter

In het Tropenmuseum was er van 2 februari tot en met 9 mei 2007 een expositie genaamd ‘Che! Een commerciële revolutie’. De ongekende beroemdheid van Che Guevara’s portret stond hierin centraal. De groeiende faam van deze foto heeft in de loop van de tijd gezorgd voor een langzame vervaging van de originele betekenis ervan. Het wordt duidelijk dat de foto is toegeëigend, en, niet minder belangrijk, kon worden toegeëigend door een uiteenlopende groep van mensen met verschillende belangen. Hierdoor geïnspireerd is het onderstaande artikel ontstaan. De schrijfster probeert te achterhalen hoe nou juist déze foto van déze man een roem ten deel viel die wellicht groter is dan die van de Mona Lisa of Madonna.

Maud Dahmen studeert Psychobiologie en Filosofie aan de Universiteit van Amsterdam.

Sinds the Sixties

By Inter

Van 20 januari tot en met 30 april 2007 was er in het Gemeentemuseum Den Haag een ode aan the Sixties. Aan de hand van allerlei objecten, beeld en geluid kon de bezoeker zich laten onderdompelen in dit decennium dat alweer zo lang voorbij lijkt. De jaren zestig worden nog altijd met name geassocieerd met rebellie, het doorbreken van taboes, het schoppen tegen conventies. Jetske van Heemstra bezocht deze tentoonstelling en vraagt zich af deze rebellie wel precies inhield wat wij denken, en of wij er in deze tijd nog altijd lering uit trekken.

Jetske van Heemstra studeert sinds 2003 Sociologie en Psychologie aan de Universiteit van Amsterdam.

De immer veranderende vampier

By Inter

Van oudsher is de mens geconfronteerd met angsten, met name voor ziekte en dood. Tegenwoordig proberen we mysterieuze ziekte- of sterfgevallen te verklaren met behulp van de wetenschap. Als achttiende-eeuwse boer lag een andere logische verklaring voor de hand: hier is een monster aan het werk geweest. Legendarische monsters hebben de opkomst van de wetenschap lang niet allemaal overleefd. Dat gaat echter niet op voor de vampier; een degelijk ontwikkeld monster dat zich met het veranderen van de tijd weet aan te passen.

Sabrina Verbeek is in 2005 afgestudeerd aan de Vrije Universiteit in Engelse letterkunde. Dit artikel is afgeleid van haar doctoraalscriptie. Momenteel rondt zij de master Redacteur/editor aan de Universiteit van Amsterdam af.