Voor een computer is een kleur een bepaalde kwantitatieve waarde in het register. Voor mensen daarentegen heeft bijvoorbeeld de kleur rood een subjectieve en kwalitatieve waarde. Hoe maken we deze kwalitatieve waarneming inzichtelijk, als dit überhaupt al mogelijk is? Emile Michel Hobo verkent het veld van de harde en zachte materie, van de kwantitatieve en kwalitatieve waarneming
Sensualiteit en erotiek spelen een belangrijke rol in de hedendaagse, westerse parfumcultuur. In de collectieve verbeelding gelden parfums als instrument van verleiding, hetgeen zowel tot uitdrukking komt in reclamecampagnes als in de regulering van het parfumgebruik in het alledaagse leven. Het genderonderscheid in de parfumerie is sterk verbonden aan plaats en tijd: het is een sociaal geconstrueerd, en vooral twintigste-eeuws verschijnsel dat in de loop van de tijd als min of meer vanzelfsprekend is gaan gelden. In dit artikel schetst de auteur de sociale en historische context waarin moderne olfactorische definities van mannelijkheid en vrouwelijkheid zich hebben ontwikkeld.
In de openingsscène van de film Perfume van Tom Tykwer wordt de afschuwelijke viezigheid van de stad Parijs niet alleen waargenomen door de ogen en oren, maar kun je de geur ook bijna ruiken. In Texas Chainsaw Massacre is het soms effectiever om je oren dicht te stoppen dan een kussen voor je hoofd te houden wanneer er ledematen worden afgezaagd. Bij het ervaren van films spelen niet alleen de ogen een rol. Een heel scala van zintuigen wordt geprikkeld om een boodschap, ervaring en emotie over te brengen. Lotte Kroese analyseert in haar artikel de relatie tussen film en de toeschouwer door een vernieuwende blik te werpen op de rol van zintuiglijke waarneming in de filmervaring.
De wereld om ons heen en alle objecten erin prikkelen onze zingtuigen: we ruiken bloemen, proeven een broodje kaas en horen de geluiden van ratelende toetsenborden. Deze informatie wordt door onze hersenen verwerkt. Echter, aan deze ervaringen wordt vaak nog een subjectieve component toegevoegd, namelijk een oordeel: ruiken de bloemen lekker? Hier rijst de vraag hoe deze informatie doordringt tot ons bewustzijn, en waarop het mentale oordeel over de informatie gebaseerd is. In dit artikel beschouwt Joachim Leilich de mentale verwerking van zintuiglijke prikkels en haar relatie tot het bewustzijn, maar ook tot de subjectieve ervaring.
Je passeert iemand op straat. Een korte blik is voldoende om een beeld te vormen van deze persoon: wat voor soort werk doet hij, hoe ruikt hij, wat voor muziek luistert hij en wat is zijn ‘sociale status’. Welke rol spelen de zintuigen daarbij? Leensen legt in dit artikel uit hoe perceptie kan leiden tot onschuldige classificatie, maar ook sociale uitsluiting.
Stuart Blume kreeg twee dove zonen en koos ervoor om beide geen cochleair implantaten te geven. De carrière van Blume als wetenschapsdynamicus is misschien wel terug te voeren naar deze gebeurtenissen. Blume belicht hoe hij zijn ethische keuze op een wetenschappelijk wijze heeft benaderd.
Naarmate je ouder wordt, lijken de jaren voorbij te vliegen, terwijl als kind een jaar net zo goed een eeuwigheid had kunnen zijn. Kent de tijd daadwerkelijk verschillende snelheden, of is hier iets anders aan de hand? Aniek Hollanders legt uit hoe ons autobiografisch geheugen ons voor de gek houdt.
Suspense, mysterie, verrassing, dramatische ironie: door het publiek en de hoofdpersonen op andere manieren te informeren, ontstaat ‘spanning’ in het theater. Hierbij speelt tijd een grote rol, want door een strategische keuze te maken uit een oneindige hoeveelheid mogelijk te tonen gebeurtenissen raakt het publiek geboeid. Daarnaast is de theaterkunst ook zelf aan tijd onderworpen: een voorstelling bestaat alleen zolang deze duurt. Na aflopen resten alleen nog de sporen – een theaterkaartje, kostuums, decor. Erik Laeven laat in dit artikel ten slotte nog zien dat theater niet alleen in een tijd afspeelt, maar deze ook zelf construeert.
Wij praten en denken vaak in metaforen. Dat wat wij directer kunnen begrijpen en waarnemen wordt een metafoor voor iets dat abstract is. Dit gebeurt niet alleen in taal: ook onze concepten lijken in termen van metaforen geordend, zoals bijvoorbeeld de metafoor ‘ruimte’ voor ‘tijd’ zeer diep geworteld lijkt in ons denken en waarnemen. Om deze hypothese aan te tonen moet de metafoor niet alleen in onze taal kunnen worden waargenomen, maar ook in andere uitingsvormen. Daisy van de Zande laat zien hoe in de film Twelve Monkeys, waarin de hoofdpersoon James Cole verschillende tijden in het verleden bezoekt, ‘tijd in ruimte’ wordt verbeeld.
In 1927 verscheen van de hand van Martin Heidegger het boek Sein und Zeit. Het boek behandelt de grote begrippen ‘zijn’, ‘de zijnden’ en ‘tijd’ en baarde onmiddellijk opzien. Het wordt nu nog steeds gezien als een groots boek van een oorspronkelijk denker. Victor Kal legt in dit artikel uit hoe de mens, volgens het Sein und Zeit van Heidegger, kan zijn en – daarmee – vrij kan zijn in een niet concrete wereld. De mens moet hiervoor niet alleen de tijd kunnen afsluiten en vernieuwen, maar ook een besluit hiertoe kunnen nemen in het heden.