Tijdens mijn verblijf op Bali was het de normaalste zaak van de wereld dat expatkinderen het hadden over welke yogahouding ze vandaag op school hadden geoefend, onder welke palmboom ze verstoppertje hadden gespeeld of welke ademhalingsoefeningen ze moeilijk vonden. In de Balinese cultuur komt druk zijn überhaupt niet in het woordenboek voor. Niet zo gek, met scholen gemaakt van bamboe en uitzicht op de oceaan, maar het zou naar mijn idee ook een mooi doel zijn om yoga, meditatie en persoonlijke ontwikkeling als normale schoolvakken aan te bieden in Nederland. De basisschool is tenslotte een basis voor de toekomst en persoonlijke kennis is daarbij onmisbaar.

Uit steeds meer onderzoek blijkt dat yoga en mindfulness voor ouders en kinderen zeer grote voordelen met zich mee kunnen brengen. Eén van mijn favoriete stukken over de voordelen van mindfulness voor kinderen is het volgende citaat van Jon Kabat Zinn uit het voorwoord van ‘Sitting still like a frog’ van Eline Snel:

‘Er is veel en nog steeds groeiend bewijs dat Mindfulness leerkwaliteiten versterkt. Voor volwassenen belangrijk. Maar voor kinderen onmisbaar. De hersenen en hun neurologische systeem zijn nog volop in ontwikkeling. De gevoeligheid voor negatieve gevolgen van stress is groter. Het is uiterst belangrijk om de natuurlijke goedheid, openheid en het natuurlijke vermogen tot aanwezigheid van kinderen te behouden, te stimuleren en verder te ontwikkelen! Zij vormen de toekomst.’

In Nederland zijn we vaak druk druk druk, is het van belang om zo goed mogelijk voor de dag te komen bij je vrienden, familie en collega’s. Terwijl iedereen bezig is zijn agenda tot op de minuut te vullen met afspraken, worden er ook steeds meer mensen depressief en kampen meer jonge mensen al met een burn-out.

Op de UvA hebben Van de Weijer-Bergsma en collega’s een interventie ontwikkeld met als doel om stress bij kinderen te verminderen. Het programma MindfulKids is een aandachtstraining met technieken van mindfulness. Het programma is wetenschappelijk onderzocht en de resultaten waren ook hier positief. De training heeft positieve effecten op weerbaarheid tegen stress en het algemeen functioneren van leerlingen. Uit een ander onderzoek (Bogels et al, 2008) is gebleken dat kinderen met externaliserende stoornissen wel degelijk een verbetering konden doormaken na het volgen van een mindfulnesstraining. De kinderen lieten meer aandacht en blijdschap zien. Uit recent onderzoek van Nanninga en Sizoo (2012) is gebleken dat kinderen met een autismespectrumstoornis (ASS) ook baat hebben bij mindfulnesstraining. Kinderen met ASS ervaren over het algemeen vaak angst en stemmingsklachten. Deze kinderen kregen een achtweekse mindfulnessgroepstraining met als doel deze klachten te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren. Er werden significante verbeteringen op deze factoren gemeten. Lisa Flook en collega’s voerden in 2013 een onderzoek uit naar het effect dat mindfulness kan hebben op het stressniveau bij leraren. Na een mindfulnesstraining van acht weken werden er inderdaad positieve resultaten gevonden: leraren ervaarden minder stress voor de klas na deze training. Ook voor volwassenen is mindfulness geen onbelangrijke factor. Uit een meta-analyse van Chiese en SereQ (2009) blijkt dat mindfulness de kwaliteit van leven kan vergroten.

Zet dus eens wat vaker een dagje niks op je agenda, daar wordt het leven leuker van − als excuus mag je natuurlijk altijd persoonlijke ontwikkeling gebruiken.