JointhePipe.org is de eerste ‘community’ van kraanwaterdrinkers met een droom: het bouwen van de langste waterleiding ter wereld, om water naar daar waar nog steeds geen water is te brengen.

Hoewel het al niet eens meer tot de verbeelding spreekt, sterven er nog elke dag zo’n vijfduizend kinderen aan de gevolgen van verontreinigd drinkwater (Ministerie van Buitenlandse Zaken, 2008). De millenniumdoelstelling van de VN om in 2015 de kindersterfte met tweederde te verminderen, zal bij lange na niet worden gehaald. Je zou denken dat veilig drinkwater het meest fundamentele recht is, maar nog steeds is het niet vastgelegd in de universele verklaring van de rechten van de mens van 1948.

JointhePipe.org heeft als organisatie besloten om via de verkoop van kraanwater in de horeca, geld in te zamelen om de strijd aan te gaan tegen deze kindersterfte. Het is tegenwoordig zo dat bijna alle restaurants hun water uit exotische oorden laten importeren. Het is niet ondenkbaar dat je fles bronwater er een reis van meer dan 1500 kilometer op heeft zitten voordat het op je tafeltje staat. Je moet je afvragen of dat in deze tijd, waar duurzaamheid het gesprek van de dag is, nog wel te rijmen valt en of de term zuiver bronwater niet aan vervanging toe is.

Als je daarbij de hoeveelheid afval die we zo met ze allen aan het produceren zijn met deze flessen optelt, vraag je je af wie er überhaupt is begonnen met deze slechte gewoonte. Zo zijn flesjes inmiddels een mode-item geworden en is het duurste watertje uit Japan afkomstig en via het internet te koop voor 250 dollar. De jeugd groeit op met wegwerpflesjes en wantrouwt water uit de kraan.

Door geld in te zamelen vanuit de horeca creëer je een constante stroom van geld voor ontwikkelingsprojecten in Azië en Afrika zonder afhankelijk te zijn van de grillen van de overheid. De hulp die JointhePipe.org verzorgt is echter geen financiële hulp, zoals nu vaak van regering naar regering gebeurt, waar corruptie op de loer ligt. Onze hulp beperkt zich tot het plaatsen van waterpompen voor de allereerste levensbehoefte, voor de allerarmsten onder ons. Door de lokale middenstand te betrekken bij het plaatsen van een pomp en ook het onderhoud te laten verzorgen, bied je deze mensen een duurzame ontwikkeling aan en is de service gewaarborgd, ook na onze samenwerking. Door het plaatsen van waterpompen in dorpen blijft er voor de vrouwen meer tijd over voor huishoudelijke taken zoals het verbouwen van groenten en vergroot je de kans op scholing bij kinderen.

Vreemd, dat de waterproblematiek in Nederland niet op de eerste plaats staat als het gaat over ontwikkelingssamenwerking. Zeker als je bedenkt dat wij met name in Nederland in het bezit zijn van ongekende kennis op het gebied van water en sanitair. Met veilig drinkwater neemt kindersterfte af en is een vermindering van het aantal zieken in de ziekenhuizen met wel vijftig procent haalbaar (Gleick, 2002). Eigenlijk begint elke vorm van ontwikkelingssamenwerking met het oplossen van de waterproblematiek in de ontwikkelingslanden.

De laatste tijd gaan er steeds meer stemmen op om maar eens te stoppen met ontwikkelingssamenwerking. Zo is er volgens minister Koenders behoefte aan moderne ontwikkelingssamenwerking. Meer synergie en samenwerking tussen de niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) en het ministerie. Wij hebben een iets andere mening op dit gebied. Geen samenwerking en synergie maar het principe ‘evidence-based’ is volgens ons een betere vorm van ontwikkelingssamenwerking.

Dus: ‘Wie doet wat?’ en ‘Wie is hiervoor verantwoordelijk?’ Er is namelijk geen land of organisatie die zich niet inzet om de drinkwaterproblematiek op te lossen en dat is dan ook meteen ‘het probleem’. Iedereen is verantwoordelijk en dus kun je er niemand op aanspreken. Het voorstel van de minister om te komen tot meer samenwerking en synergie lost dit probleem dan ook niet op. Het creëert juist het averechtse effect: het zwartepieten kan weer beginnen.

Als je de organisaties echter afrekent op resultaten komt een gezonde bereidheid tot samenwerking vanzelf wel. Tevens los je zo ook de vraag op die bij veel donoren speelt: ‘Waar blijft mijn geld?’ Als je je dat nu afvraagt moeten de ngo’s je het antwoord dan ook vaak schuldig blijven en zal het cynisme daardoor alleen maar toenemen.

Bij JointhePipe.org kun je in de toekomst op onze website je eigen donaties in de waterprojecten via de gps-coördinaten van de projecten volgen met foto’s of filmpjes en krijg je zo dus een transparante manier van ontwikkelingssamenwerking. Stel je eens voor dat ieder donorland of ngo voortaan een gebied naar draagkracht krijgt toegewezen, om binnen een bepaalde termijn specifieke problemen op te lossen. Dan heb je een goede manier om aanpak en resultaat voor het eerst eens goed te beoordelen.

Wellicht is er met het evidence-based principe in de ontwikkelingssamenwerking een taak weggelegd voor de overheid om de projecten slechts uit te besteden. De best presterende ngo’s of zelfs het bedrijfsleven kunnen zo inschrijven op de verschillende projecten.

JointhePipe.org wil, naast kraanwater in de horeca, ook dat de overheid zelf nu eens werk gaat maken van hun plan om flessen water te verbieden in overheidsgebouwen en over te stappen op kraanwater. Kun je nog als bestuur van een bedrijf of opleiding de verkoop van flesjes water in je kantine accepteren als het kraanwater van superieure kwaliteit is? Kun je je als politicus nog laten zien met een flesje fabriekswater als het rijk vraagt om duurzaam in te kopen? Of kun je de Olympische Spelen van 2012 in Londen, die de groenste ooit dienen te worden, ‘groen’ noemen als je kraanwater niet op de agenda durft te zetten?

Op de valreep ook iets positiefs over de waterproblematiek. De waterproblemen op Mars zijn opgelost. Nadat er een bom in een krater aldaar is ingeslagen, is na metingen de uitslag bekend: er is water op Mars. We kunnen gaan!

Dat is mooi. Nu hier nog!